اولین جلسه از سلسله نشست‌های تخصصی حکمرانی قرآنی با موضوع هنر و ادبیات انقلاب اسلامی با حضور شهریار زرشناس در اندیشگاه قرآنی حیات برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، اولین جلسه از سلسله نشست‌های تخصصی حکمرانی قرآنی با موضوع هنر و ادبیات انقلاب اسلامی با حضور شهریار زرشناس در اندیشگاه قرآنی حیات برگزار شد. زرشناس در مقدمه بحث، سوال هنر چیست را مطرح کرد و گفت: هیچ تعریف متفق‌القولی درباره هنر در دنیا وجود ندارد. ما نیز در پیشینه ادبی خود از واژه هنر استفاده کرده‌ایم. در ادبیات ما هنر صورتی از تفکر است، بن مایه‌های شهودی و الهامی است که باعث معرفت می‌شود.
وی افزود: برای اثبات اینکه مفهومی به نام هنر انقلاب اسلامی وجود دارد، به جای صحبت بر سر موضوعات و مصادیق آثار هنری تولید شده، باید درباره اپروچ و عالمی که هنر در آن شکل می‌گیرد صحبت کرد تا بتوانیم به صورت تئوریک اثبات کنیم هنر انقلاب اسلامی وجود دارد.
زرشناس ادامه داد: بعد از آنکه تعریفمان را از هنر مشخص کردیم، باید اضلاع تشکیل دهنده هنر را از منظر تئوریک بررسی کنیم؛ و اگر اثبات کنیم در عالم اسلام و انقلاب اسلامی، این اضلاع مانند مفهوم واقعیت، مفهوم خیال، مفهوم انسان و ... تعریف و ویژگیهای متفاوتی نسبت به هنر اروپایی و غربی دارند، آنگاه موفق شده‌ایم گزاره هنر انقلاب اسلامی را از نظر تئوریک اثبات کنیم.
استاد فلسفه هنر دانشگاه سوره گفت: درک هنر انقلاب از واقعیت و خیال و تفاوت آن‌ها با هنرهای اروپایی از هر نوع سبکی چیست. ما هنری داریم با موضوع حضرت مسیح که ضد ایشان است. درباره هنر اومانیستی و هنر انقلاب این وضع وجود دارد. هنر انقلاب فهم متفاوتی از واقعیت دارد و این تفاوت اصلی هنر انقلاب با هنرهای غربی است.
زرشناس ادامه داد: هنر را با یک موضوع نمی شود توضیح داد بلکه باید با مکتب و اضلاع آن توضیح داد؛ ضلع مهم دیگر هنر بعد از واقعیت، مفهوم خیال است. اساسا ابزار معرفتی هنر خیال است. فهمی که هنر انقلاب از خیال ارائه می‌دهد با فهمی که غرب از خیال ارائه می‌دهد متفاوت است.
وی گفت: خیال از منظر همه انواع هنرهای غربی و بلکه از منظر فلسفه یونان، صرفا تصوری است که در غیاب امر محسوس از آن در ذهن شکل می‌گیرد و از دایره محسوسات خارج نیست.
اما درک و تعریفی که سهروردی از خیال ارائه می‌دهد بسیار متفاوت با تعریف خیال در هنر و فلسفه غرب است.
استاد فلسفه غرب ادامه داد: خیالی که سهروردی بیان می‌کند در واقع یک عالمی است ما بین عالم ناسوت و عالم جبروت؛ خیال، از منظر سهروردی یک واقعیت است و نه وهم و توهم؛ و واقعیتی ورای واقعیت این دنیا است.
زرشناس افزود: سهروردی عقیده دارد خیال هم وجه هستی‌شناسانه دارد و هم وجه معرفت شناسانه. همچنین سهروردی می‌گوید ما عالم سومی داریم که نه صرفا محسوس است و نه صرفا معقول؛ هم جنبه‌های عقلی و کلی و ثابت دارد و هم جنبه‌های حسی و متغیر و جزئی که اسم آن را عالم خیال گذاشت. در واقع عالم خیال همان عالم ملکوت یا برزخ یا مثال است.
زرشناس در پایان اشاره کرد: در این فرصت کوتاه تنها دو مثال از تفاوت اضلاع هنر انقلاب اسلامی و هنر اروپایی و غربی ارائه دادیم. یکی تفاوت در مفهوم واقعیت و دیگری تفاوت در درک و فهم خیال. اضلاع دیگر هم قابل بحث است که در نهایت ما را به این جگع‌بندی می رساند هنر انقلاب اسلامی یک واقعیت است و از نظر تئوریک اثبات می‌شود.