به گزارش روابط‌عمومی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها،
در جدیدترین شماره فصلنامه رسانه 10 مقاله کاربردی در خصوص بازنمایی مرگ ملکة
انگلیس، ارزیابی سیاست‌های حوزة رسانه، رابطه بین تبلیغ
و قصد خرید، اعتماد اجتماعی، رسانه‌های اجتماعی، رسانه‌های شنیداری، پیامدهای فرهنگی ارتباطات، ... و اقتباس
در کتاب‌های صوتی به قلم نویسندگان و پژوهشگران حوزه رسانه به رشته تحریر درآمده
است.
موضوعات و مقالات این شماره از رسانه عبارتند از:
- بازنمایی مرگ
ملکة انگلیس در رسانه‌های داخلی و خارجی؛ (مورد مطالعه:
خبرگزاری فارس و ایسنا و تارنمای بی‌بی‌سی فارسی)
نوشتة: عاطفه نژادسالاری، سیّدمحمد
مهدی‌زاده
هدف اصلی پژوهش حاضر، بازنمایی مرگ
ملکة انگلیس در رسانه‌های داخلی و
خارجی است. الیزابت دوم از 6 فوریه 1952 تا زمان مرگش در 8 سپتامبر ۲۰۲۲ ملکة پادشاهی
بریتانیا و سایر قلمروهای مشترک‌المنافع بود. اهمیت مرگ ملکة انگلیس از آنجایی ناشی می‌شود که در مورد نقش نهاد سلطنت در این کشور
دیدگاه‌های متضادی وجود
دارد، علیرغم اینکه کشور انگلیس این نهاد را تشریفاتی و تزیینی معرفی کرده است، برخی
از کشورهای دیگر این نهاد را اصلی‌ترین نهاد تصمیم‌گیری در کشور انگلیس می‌دانند. با توجه به این مسئله، پژوهش حاضر
با بررسی گزارش‌ها و یادداشت‌هایی که منعکس‌کنندة دیدگاه رسانه‌های فارسی‌زبان داخلی و خارجی در زمینة مرگ ملکة انگلیس
هستند، در پی این است که گفتمان‌هایی را مورد واکاوی قرار دهد که پیرامون مرگ ملکة انگلیس شکل
گرفته‌اند.
- ارزیابی
سیاست‌های حوزة رسانه در
ایران
نوشتة: قاسم آزادی احمدآبادی
در دنیای کنونی که
ارتباطات و آگاهی از طریق رسانه‌ها، شاخص عمده پیشرفت
جوامع در نظر گرفته شده است، شناخت و توجه به چگونگی سیاست‌گذاری،
راهبری و مدیریت این حوزه ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های حوزة رسانه در ایران شکل گرفته است. این مطالعه از
نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اسنادی ـ تحلیلی بوده و با رویکرد سیاست‌پژوهی، نهادهای مرتبط با رسانه و نقش هر کدام از آنها را
مشخص کرده و از طریق تحلیل محتوای اسناد بالادستی کشور، جایگاه رسانه را در هر یک
از این اسناد و نوع نگاه آنها را به مقولة رسانه
مشخص می‌کند. درنهایت، با جست‌وجو در مصوبه‌ها و قوانین کشور، هر
آنچه که در این زمینه برای کشور تصویب شده است، شناسایی می‌کند.
- رابطه بین
تبلیغ و قصد خرید: مرور نظام‌مند و فراتحلیل مطالعه‌ها
نوشتة: محمدحسین ریاحی، شهناز نایب‌زاده، ابوالفضل داودی رکن‌آبادی
یکی از مهم‌ترین اهداف شرکت‌ها از صرف
هزینه‌های گزاف تبلیغ، ترغیب بازار هدف به خرید است. در محیط رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺑﺎزارﻫﺎی اﻣﺮوزی ﻫﺰینة تبلیغ در رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ بوده
و ﻫﻤﺰﻣﺎن، اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺑﻪ ﻋﻠﺖ رﻗﺎﺑﺖ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﯿﻦ ﻋﺮﺿﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﺎﻻﻫﺎ و ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ
و ﯾﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺖ.
بنابر این چالش عمدة پیش روی بازاریان این است که چگونه
متناسب با محصول یا خدمتی که به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود، از طریق تبلیغ مناسب بر
رفتار خرید آنها تأثیر بگذارند.
ارزیابی اثربخشی تبلیغات، یا به عبارتی مشخص کردن این نکته که تبلیغ تا چه
حد شرکت را به اهداف خود رسانده، یکی از مسائل مهم در قلمرو وظایف بازاریابان محسوب
می‌شود. در این تحقیق که با رویکرد فراتحلیل انجام شده، با نگرش جامع به موضوع،
عوامل متفاوت در نتایج شناسایی و توجیه شده است.
- مقایسة اعتماد اجتماعی
میان دانشجویان وابسته و غیر وابسته به اینترنت
نوشتة: سمیه تاجیکاسماعیلی
اعتماد اجتماعی از مفاهیمی است که
در چند دهة اخیر با چشم‌انداز خاصی مطرح شده و نظریه‌ها و دیدگاه‌های برجسته و مهمی
دربارة آن ابراز شده است. اعتماد اجتماعی یکی از اجزای اصلی سرمایه‌های اجتماعی است
و معمولاً آن را به منزلة یکی از شاخص‌های کلیدی بررسی سرمایه‌های اجتماعی به کار می‌برند.
اعتماد نقش مؤثری در تعیین نظم اجتماعی دارد. به زعم نظریه‌پردازان این حوزه،
بی‌اعتمادی، کنش اجتماعی را دشوار و درنتیجه نظم اجتماعی را مختل خواهد کرد. به این
معنی که افراد در موقعیت‌های توأم با بی‌اعتمادی با آسودگی خاطر دست به کنش با همنوعان
خود بزنند.
بنابراین، پژوهش
حاضر با هدف بررسی و مقایسة اعتماد اجتماعی، میان دانشجویان وابسته به اینترنت با دانشجویان
غیر وابسته، طراحی و اجرا شده و پرسش اصلی پژوهش این است که؛ آیا اعتماد اجتماعی میان
دانشجویان وابسته به اینترنت با دانشجویان غیر وابسته، تفاوت معناداری دارد؟
- نقش شبکه‌های اجتماعی
بر جامعة روستایی استان خوزستان (مورد مطالعه: دهستان کوت عبدالله)
نوشتة: حشمتالله سعدی، ناهید هاشمی امین،
رضا
موحدی
در سال‌های اخیر
استفادة گسترده از شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام، واتساپ، لینکدین از
طریق گوشی‌های هوشمند، موجب شده اطلاعات در هر مکان و زمانی در دسترس باشد و مردم
به‌طور مستقیم در این شبکه‌ها شرکت کرده و نظرها، بینش، اطلاعات، تجربه‌ها و دیدگاه‌های
خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
رسانه‌های عصر حاضر
با همة گیرایی و قابلیت‌های فراوان، اثرات منفی و تخریب‌کننده‌ای بر زندگی مردم
دارند و باعث ایجاد تغییرهای اساسی در نحوة ارتباط و تعامل مردم شده‌اند.
تجزیه و تحلیل اثرات
اجتماعی و فرهنگی شبکه‌های اجتماعی و گسترش آن میان کاربران، مزایا و و اثرات اقتصادی،
اجتماعی و سیاسی زیادی به همراه دارد و می‌تواند در درک رفتارهای اجتماعی مردم و نیز
ارائة یک مبانی نظری جهت تصمیم‌گیری مفید باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تحلیل نقش
شبکه‌های اجتماعی بر کاربران روستایی در استان خوزستان (دهستان کوت عبدالله) است.
- نقش رسانه‌های شنیداری در سلامت اجتماعی (مورد
مطالعه: شهروندان شهر تهران)
نوشتة: فرحناز مصطفوی کهنگی
سلامت اجتماعی نوعی بهداشت روانی، فردی و
اجتماعی است که در صورت تحقق آن، جامعه دارای شهروندان با انگیزه و شاد می‌شود. درواقع زندگی سالم، نشئت گرفته از تعامل
اجتماعی بین انتخاب‌های فردی از یک سو و محیط اجتماعی و
اقتصادی احاطه‌کنندة افراد از سوی دیگر است.
هدف محقق در این تحقیق، بررسی
تبیین رابطة استفاده از رسانة شنیداری در ارتقای سلامت اجتماعی شهروندان شهر تهران
است؛ لذا محقق در این پژوهش، با توجه به تمام کارکردهای رسانة شنیداری، سعی در بررسی
تمام عوامل به‌وجودآورندة سلامت اجتماعی
دارد. بنابراین سؤال اصلی تحقیق این است که آیا رسانة شنیداری (رادیو) بر سلامت اجتماعی
شهروندان شهر تهران تأثیر دارد؟ کدام‌یک از شاخص‌های رسانة شنیداری، بر سلامت اجتماعی شهروندان تأثیر بیشتری دارد؟
- بررسی میزان کاربرد استعاره‌های
مفهومی توسط مجریان برنامه‌های ورزشی سیما
نوشتة: ابراهیم عزتی لارسری، بهنام
عاشقی
ورزش و به طور کلی فعالیت جسمانی در
سراسر جهان، بخشی جدا نشدنی از زندگی انسان‌ها شده است، ترویج ورزش امر اجتناب‌ناپذیری بوده و استفاده از
رسانه، یکی از راه‌های
آن است. رسانه‌ها
با توجه به امکاناتی که دارند، می‌توانند از طریق پخش زندة مسابقه‌های ورزشی و با اشاعة فرهنگ ورزش در
ترویج ورزش یاری‌رسان
باشند.
برنامه‌های ورزشی تلویزیون، به‌خصوص نوع گزارش مجریان، نقش مهمی در دامن زدن به رفتارهای نامطلوب
تماشاگران دارد و بیشتر تماشاگران را با ذهنیت منفی به ورزشگاه می‌فرستند و به حساسیت آنها، هنگام تماشای بازی و بعد از آن دامن
می‌زنند. با توجه به این موضوع، توجه
به نوع کلام مجریان ورزشی در ارتباط با مخاطبان ضروری است. پژوهش حاضر میزان
کاربرد استعاره‌های مفهومی توسط مجریان
برنامه‌های ورزشی سیما را بررسی
کرده است. به این منظور، 18 برنامة ورزشی در شش ماه آخر سال 1400، به صورت تصادفی
انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.
- ظرفیت‌های اقتباس برای
نویسندگی در کتاب صوتی
(مطالعة موردی روی کتاب قطار به موقع
رسید از اینریش بُل)
نوشتة: سمیه کشوری، مجید شریف‌خدایی، محمد اخگری
امروزه کتاب صوتی به کمک انسان معاصر آمده است. بنابراین باید
به عنوان یک رسانة مستقل عمل کند. رسانة جدید باید روایت جدیدی ارائه دهد. اینجا
اهمیت نویسندة کتاب صوتی مشخص می‌شود. این پژوهش با
روش تحلیل محتوای کیفی و مطالعة موردی بنابر نظریة لیندا هاچن انجام شده ا ست.
هاچن، به پهنة مطالعات اقتباس وسعت بیشتری می‌دهد، و رابطة خطی و سلسله‌مراتبی اقتباس را کنار می‌گذارد و مدل جدیدی به نام بینامتنیت مطرح می‌کند. هاچن مسئلة ارزش‌گذاری را از موضوع اقتباس حذف می‌کند و اقتباس را نه به عنوان محصول نهایی که اتفاق افتاده، بلکه یک فرایند می‌بیند.
به نظر می‌رسد تجربیات رسانة رادیو برای
تولید کتاب صوتی کمک‌کننده است.
- معنایابی پیامدهای فرهنگی ارتباطات با تاکید بر
توسعة گردشگری (مورد مطالعه:
جامعة بومی کُنگ)
نوشتة: مهدیه سلطانی‌نژاد، سوده شهریاری
ارتباطات گردشگری بخش مهمی از برقراری
رابطة فرهنگی بین گردشگران و جامعة میزبان را در بر می‌گیرد.
زیرا ارتباطات گردشگری، در تبادل‌های فرهنگی نقش
عمده‌ای دارد و آشنایی با سبک زندگی سایر ملت‌‌ها عامل مؤثر دیگری در گردشگری امروز دنیا است. از
این رو، برقراری تعامل‌های بین فرهنگی میان ساکنان منطقة میزبان
و گردشگران از موضوع‌های مورد توجه در این زمینه است. پژوهش
حاضر، با اتخاذ رویکرد کیفی به توصیف چگونگی معنایابی پیامدهای فرهنگی ارتباطات،
با تأکید بر توسعة گردشگری می‌پردازد، روش این
پژوهش نظریة داده‌بنیاد با رویکرد کیفی است. این روش امکان
مطالعة عمیق پدیده‌ها را در بافت واقعی خود فراهم می‌آورد.
- الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر صداوسیما در آرایش
جدید رسانه‌ای
نوشتة: زهراالسادات شاداب، اکبر
نصرالهی کاسمانی، محمدرضا رسولی
یکی از مهم‌ترین کارکردهای رسانه، خبر و آگاهی‌بخشی است و «ﺧﺒﺮ» به مثابة کلیدی‌ترین نیاز هر جامعة پویا، مهم‌ترین علت
وجودی رسانه‌های جمعی به‌خصوص تلویزیون است. در حقیقت، رسانه‌های خبری، فضایی را فراهم می‌کنند که شهروندان،
در آن با دریافت و اشتراک‌گذاری اطلاعات، افکار عمومی را برای هدایت سیاسی و اجتماعی شکل
می‌دهند.
در سالهـای اخیـر بخش‌های
خبـری رسانة ملی، متأثر از شرایط پویایی رسانه‌ای به دلیل وجود رسانه‌های غیر
همسو و کاربرمحور، فضای مجازی و شکل‌گیری
جامعة پلتفرمی است. این رسانه برای آنکه همچنان بتواند در سبد مصرف رسانه‌ای مخاطبانش باقی بماند، ناگزیر است ساختار خبری خود
را با توجه به آرایش رسانه‌ای جدید
بازنگری کند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی مؤلفه‌های مهم و مورد نیاز ساختار سازمان خبر صداوسیما و ارائة الگوی مطلوب ساختار
سازمان خبر با توجه به آرایش جدید رسانه‌ای است.