به گزارش روابط عمومی دفتر مطالعات و برنامه ریزی
رسانه ها در این یادداشت که به مناسبت درگذشت دکتر سید وحید عقیلی سردبیر پیشین
فصلنامه در دهه 1380، منتشر شده ضمن اشاره به ویژگی
ها و صفات شخصیتی ایشان و خدمات ارزنده او به جامعه علمی کشور، یاد و خاطره او را
گرامی می دارد.
بر اساس این گزارش ، در این شماره از فصلنامه هشت
مقاله علمی در حوزه رسانه و ارتباطات به قلم نویسندگان و پژوهشگران این حوزه منتشر
شده که عناوین مقالات به همراه شرح مختصری از آن ها در زیر می آید:
-
نقش و اهمیت گفت
و گو در ارتباطات میان فرهنگی و فهم تفاوت های هویتی / هادی خانیکی
و ابراهیم ترکی هرچکانی
گفت و گوی فرهنگی فرآیندی است که شامل مبادله یا
تعامل آزاد و محترمانه بین افراد، گروه ها و سازمان ها با پیشنهاد های فرهنگی یا
جهان بینی متفاوت است. از جمله اهداف این گفت و گو می توان به ایجاد درک عمیق تر
از دیدگاه ها و شیوه های مختلف زندگی ، افزایش مشارکت و آزادی توانایی انتخاب ،
تقویت برابری و تقویت فرآیندهای خلاق اشاره کرد.
هدف مقاله حاضر این است که چگونه ارتباطات میان
فرهنگی بر مبنای گفت و گو می تواند مبنای اصلی برای شکل گیری و فصل بندی هویت های
محاصر باشد.
روش به کار گرفته در این مقاله اسنادی است که با
استفاده از داده های اسنادی و تاریخی سعی در تبیین تطور در الگوهای گفت و گوی بین فرهنگی از
منظر دو اندیشمند معاصر در این حوزه دارد.
-
امکان تحقق حوزه
عمومی در برنامه معرفتی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران /سید محمد مهدی
زاده و مهرزاد بهمنی
متون معرفتی از موقعیت های رسانه ای هستند که در
چارچوب آن نحوه دسترسی گفتمان ها در رسانه واکاوی می شود. در این پژوهش با تمرکز بر متون معرفتی تلویزیون جمهوری
اسلامی تلاش شده است فرآیند تثبیت و باز تولید گفتمان مسلط به شیوه ای نظام مند
مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود این گفتمان با چه راهبردهایی مشروعیت و مقبولیت
خود را کسب می کند.به همین منظور مجله تصویری «زاویه» که از برنامه های صدا وسیما
در حوزه علوم انسانی محسوب می شود به عنوان نمونه مورد پژوهش ، انتخاب و با روش تحلیل انتقادی 44 قسمت از آن طی سال های
1397 تا شهریور 1400بررسی شده است.
فرا ترکیب طراحی مدل ابعاد آسیب های
رسانه های اجتماعی مجازی/ محسن نیازی، اکبر ذوالفقاری ، شکوفه آب
شیرین و الهام رضایی
شبکه های
اجتماعی بنیان بخش عمده ای از ارتباطات انسانی دنیای پیچیده امروز را تشکیل می
دهند و فرهنگ مغتنمی برای ارتقای علمی و افزایش آگاهی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی
و اجتماعی جامعه به شمار می روند. در کنار این نقش ها و آثار مثبت فضای مجازی آسیب
های جدی به همراه دارد که کارکرد سایر عوامل اثرگذار در زندگی را کم کرده است.
تاکنون مقالات و تحقیقات کمی و کیفی متعددی در این زمینه به چاپ رسیده اما با توجه
به اینکه این مقاله ها با جامعه آماری و شرایط متفاوتی انجام شده، نتایج متفاتی هم
داشته است . بنابراین پژوهش حاضر تلاش می
کند ابعاد آسیب های فضای مجازی را با استفاده از شیوه فرا ترکیب شناسایی کرد، و در
آخر مدل نهایی آسیب های فضای مجازی را طراحی و ارائه کند.
-
نقش رسانه های
جمعی و اجتماعی در برساخت هویت ملی دانش آموزان دوره متوسطه : یک مقاله
پدیدارشناسی / علی جعفری و غلامعلی فرج زاده
رسانه ها نقش
موثری در نهادینه سازی ارزش ها و تکوین یا تغییر هویت ملی به عنوان کلان ترین سطح
هویتی دارند و به عنوان اهرم متغیر عمل می کنند. هدف از این تحقیق واکاوی نقش
رسانه های جمعی و اجتماعی در برساخت هویت ملی بر حسب تجربه زیسته دانش آموزان است
که با رویکرد پدیدارشناسی انجام شده است.
آینده پژوهی رسانه های مراکز استانی/
علیرضا دارابی و معصومه دارابی
هدف این مقاله
شناسایی آینده های ممکن برای رسانه های استانی در افق زمانی ده ساله است.
آینده پژوهی مجموعه تلاش هایی است که با استفاده از
تجزیه و تحلیل منابع ، الگوها و عوامل موثر تغییر یا ثبات به تجسم آینده های بالقوه
می پردازد.
رسانه به عنوان
یکی از ابزارهای ارتباطی از جایگاه بی بدیلی در زندگی روزمره جوامع کنونی برخوردار
است و با توجه به نقش سازنده ای که در شکل گیری و جهت دهی به افکار عمومی دارد می
توان از آن در راستای بهینه سازی امور کلی جامعه در عرصه های مختلف فرهنگی ،سیاسی،
اجتماعی و حتی اقتصادی استفاده کرد.
-
تحلیل راهبردی
مدل کسب و کار موسسه مطبوعاتی (مورد مطالعه : روزنامه همشهری)
سیاوش صلواتیان، داتیس خواجه ئیان و محسن مسجد جامعی
با رشد نهایی اینترنت ، روزنامه ها به عنوان یکی از
قوی ترین و با ثبات ترین اشکال رسانه ها در تطبیق کسب و کار خود با تغییرات محیطی
دچار چالش شدند. به طوری که شاهد کاهش چشمگیر در
تیراژ و جذب آگهی بودند. در ایران روزنامه همشهری به عنوان یک موسسه و
روزنامه با سابقه و پر تیراژ ، متناسب با
تغییر بازار رسانه و پلتفرمی شدن آن هنوز نتوانسته مدل کسب و کار سنتی خود را به
صورت کامل متحول کند. هدف اصلی این پژوهش
، تحلیل کسب و کار و محیط موسسه مطبوعاتی همشهری است.
-
راهکارهای راستی
آزمایی محتوای رسانه ای با رویکرد پدافند غیر عامل
حسن ضیایی جباری ، حمیدرضا حسینی دانا و بی بی سادات
میر اسماعیلی
امروزه با ظهور فناوری های نوین رسانه ای و بروز
مشکلات ناشی از محتوای جعلی، فضای رسانه ای با چالشی بزرگ مواجه شده است. این پژوهش ، با بررسی روش های ارائه شده در جهان با
هدف دسترسی به الگوهایی است که بتواند محور رسانه ای را راستی آزمایی کند. سوال
اصلی پژوهش این است که چه راهکارهایی را
می توان برای راستی آزمایی محتوای رسانه ای ارائه کرد. این موضوع از دیدگاه فعالان
رسانه ای، ارتباطات و استادان دانشگاه های کشور مورد مطالعه قرار گرفته است.
-
بررسی محتوای
تولید شبکه های خبری در رسانه های اجتماعی
محمدحسین آزادی ، جلال غفاری قدیر و رضا کارگر
استفاده فعالانه جوانان از رسانه های اجتماعی با عث
رشد مصرف خبرهای این رسانه ها و همزمان کاهش مصرف خبرهای تلویزیونی بین آن ها شده
است. شبکه های خبری نیز برای حفظ جایگاه خود در سبد خبری مخاطبان جوان ، رویکرد
چند پلتفرمی اتخاذ کرده اند. هدف این پژوهش
آن است تا از طریق مطالعه محتواهای تولید
شبکه های خبری در رسانه های اجتماعی، قالب های ختلف تولیدی این شبکه ها و ویژگی آن ها را احصا کرده تا از این طریق به
مدل پیشنهادی برای حضور موثر سایر شبکه های خبری در پلتفرم های رسانه های اجتماعی
دست یابد.